İmplant

Kayıp diş köklerinin yerini alabilecek materyallere implant denir. İmplantlar, kuron, köprü veya protezlerin desteklenmesinde kullanılır. Çene kemiğine cerrahi olarak yerleştirilirler. Eksik dişlerin tamamlanması için kullanılan diğer metotlara göre implantlar genellikle daha güvenilir ve doğaldır.

Eksik dişlerin bulunduğu alandaki çene kemiği zaman içinde erimeye başlar. Eğer erime miktarı fazla ise öncelikle çenedeki kemik miktarı kemik greftleri yardımı ile arttırılır. Böylece implant veya protezin uyum sağlayabileceği doku altyapısı hazırlanmış olur. Eksik dişleri bulunan kişilerin genel sağlıkları yetersiz beslenmeye bağlı olarak etkilenebilir. Eksik dişlerin bulunmasından ötürü bu kişiler iyi bir şekilde çiğneme yapamaz ve her tip yiyeceği yiyemezler. Aynı zamanda diş kaybı kapanışın değişmesine neden olur ve bu da temporomandibular eklem denen çene ekleminde sorunlara neden olur. Diş kaybı nedeniyle oluşabilen konuma bozuklukları sonucu kişilerin kendilerine olan güvenleri de etkilenir. Eksik dişlerin bulunduğu alandaki çene kemiği zaman içinde erimeye başlar. Eğer erime miktarı fazla ise öncelikle çenedeki kemik miktarı kemik greftleri yardımı ile arttırılır. Böylece implant veya protezin uyum sağlayabileceği doku altyapısı hazırlanmış olur. İmplantlar titanyumdan yapılan, küçük silindir şeklinde ve vidaya benzer görünümdeki materyallerdir. Metal bir boyun olan abutment, implantın çene kemiğine yerleştirilmesinden sonra implanta vidalanır. Abutment kuron, köprü ya da protez için altyapı oluşturur. Osseointegrasyon işlemi ise tüm implantların başarısında belirleyici etki gösterir. Bu işlemde çene kemiği implant ile kaynaşır. Çene kemiği titanyumu vücudun bir parçası gibi algıladığı için implantlar titanyumdan yapılmaktadır.

Kimler İmplant Adayıdır?



Eksik dişiniz ya da dişleriniz mevcutsa, genel sağlığınız iyi durumda ise, sağlıklı dişetleriniz varsa ve çene kemiğinizde implantları destekleyebilecek oranda kemik mevcutsa, implant adayısınız demektir. Çene kemiğinizde kemik kaybı mevcut olsa bile implant adayı olmanız mümkün olabilir. Ancak öncelikle kemik özel bazı işlemler ile yeniden yapılandırılmalıdır. İmplant yapılmış olan dişleriniz ve çevre dokularının çok iyi bakılması gerekmektedir. Bunun için dişlerin fırçalanması ve diş ipi kullanımının yanında düzenli diş hekimi kontrollerinin yapılması yeterlidir.

Kemik gelişimi tamamlanmamış olan genç hastalar, hamile kadınlar, çok miktarda sigara kullanan kişiler (sigara kullanımı ağız içindeki iyileşmeyi baskılar ve implant başarısının düşmesine neden olabilir), alkol ya da uyuşturucu madde bağımlıları, baş ve boyun bölgesine yüksek dozda radyoterapi uygulanmış kişiler implant için uygun adaylar değildir. Aynı zamanda yüksek tansiyon, diyabet, bağ dokusu hastalıkları, hemofili ve önemli immun yetersizlikleri gibi kronik hastalıkları ya da sistemik problemleri bulunan kişiler implant için iyi bir aday değildir. Ancak durumlarının derece ve ciddiyetine bağlı olarak implant yerleştirilebilmeleri mümkün olabilir. Kortikosteroid ya da immun sistemi baskılayıcı ilaç kullanan kişiler ve ciddi boyutta diş sıkma ve gıcırdatma alışkanlığı olan kişilere ( implant üzerine aşırı yük geleceği için) başarı riski yüksek olduğundan implant önerilmemektedir.

Diş hekiminiz durumunuzu değerlendirerek, iyi bir implant adayı olup olmadığınıza karar verecektir.



Başarı

Mevcut araştırmalar kök şeklindeki implantların cerrahi olarak yerleştirilmesinde zaman içinde %90 başarı sağlandığını ortaya koymaktadır. Bu tip implantlar başarısız olursa bu cerrahi işlemden sonraki ilk bir yıl içerisinde ortaya çıkmaktadır. Bu süreden sonra her yıl implant başarısızlık oranı %1’e düşmektedir. Her yıl sadece Amerika’da 300.000 ile 400.000 arasında implant yerleştirilmektedir.

İmplant ve Alternatif Tekniklerin Karşılaştırılması

İmplantların birçok avantajı bulunmaktadır. Öncelikle alternatifleri ile karşılaştırıldığında çok daha rahat hissedilmesini sağlamaktadırlar. Doğal dişlerinize benzemektedirler çünkü çene kemiğinize yerleştirilirler. Kendinize güvenmenize yardımcı olurlar çünkü protezinizin kayma, tıkırdama ya da çıkma gibi bir ihtimali yoktur. Çiğneme konusunda klasik protezlerle karşılaştırıldıklarında daha iyi oldukları açıktır. Klasik bir üst tam protez kullanan hastada üst damak tam olarak kapatılacağı için tat almada azalma gerçekleşir. İmplant üstü protezde ise böyle bir problem ile karşılaşmazsınız.

Değerlendirme

Diş hekiminiz ağız ve dişlerinizi muayene eder ve medikal ve dental sağlığınız hakkında sizden bilgi edinir. Panoramik röntgen alınır ve diş hekiminiz implant/implantların yapılıp yapılamayacağına karar verir. Daha sonra sizi yapılacak işlem, ücret ve gelişebilecek komplikasyonlar açısından bilgilendirerek, sizin istek ve gereksinimlerinizi de göz önünde bulundurarak size özel bir tedavi planı hazırlar.

İmplantların Yerleştirilmesi

İmplant Yerleştirilmesinden Önce

İmplantlar, birkaç yıl önce kaybedilmiş dişlerin ya da kısa bir süre önce ciddi seviyedeki çürük, dişeti hastalığı, enfeksiyon ya da yaralanmaya bağlı olarak çekilmiş dişlerin yerine uygulanabilir. Bazı vakalarda dişin çekildiği anda yerine implant yerleştirilebilir. Ancak diş kökünde ve dişetlerinde ciddi bir enfeksiyon mevcutsa, diş çekiminden sonra iyileşme için birkaç ay için beklenmelidir.

Başarı şansının arttırılması için, implantın uygulanacağı alandaki kemik miktarı implant yerleştirilmeden önce arttırılmalıdır. Bu işleme kemik grefti uygulanması ya da ogmentasyon adı verilir. Bunun yanında kemik grefti uygulaması implantın yerleştirildiği anda da yapılabilir. Ancak diş hekiminiz kemik grefti uygulamasını implant yerleştirilmeden önce kemiğin iyileşmesine fırsat tanıyacak biçimde de yapabilir. İyileşme için implant yapılmadan 4-12 kadar beklenmelidir. Bu sırada geçici protez ya da köprüler kullanılabilir.

Cerrahi Safhası

Cerrahi müdahaleden önce antibiyotik ve ağrı kesici almalısınız. İşlem sırasında lokal anestezi uygulanmaktadır.

Öncelikle, kemiği açığa çıkarmak için dişetinde bir insizyon yapılır. Eğer iltahaplı dokular varsa ya da dişler çekilmişse bu bölümler özel bir teknikle laser ile temizlenir,dezenfekte edilir ve dokunun kendini yenileme kapasitesi artırılır.Sonra kemikte implant için yer hazırlanır. İmplant yerine yerleştirildikten sonra dişeti kapatılarak dikişler atılır. İmplantların olması gerektiği yerde olup olmadığını kontrol etmek için işlem sonrasında röntgen ve ya tercihen 3 boyutlu görüntüleme alınır. Yerleştirilecek implantların sayısı ve kemik greftinin yerleştirilip yerleştirilmemesine göre işlem için gereken süre değişir. Çoğunlukla implantın yerleştirilmesi için tecrübeli bir hekime 30-40 dakika yeterlidir.

İmplantlar ön bölgeye yerleştirildiyse geçici protez ya da köprüler kullanılarak görüntü korunur. Geçici protez için cerrahi işlemden önceden seçenekler değerlendirilmelidir.

Cerrahi işlemden sonra antibiyotik ve ağrı kesici kullanılması gerekir. Tükürmemeli, pipetle emmemeli ve sigara içmemelisiniz. Bu hareketler, kan pıhtısının bozulması sonucu iyileşmenin yavaşlamasına neden olur. Dişeti dokularının yaralanmasına engel olmak için sadece yumuşak yiyecekler yenmelidir. İmplant yapılan alan bir ya da iki hafta boyunca temizlenmemelidir. Ancak ağzın diğer bölgelerindeki dişler fırçalanarak, ameliyat sahası için de diş hekiminizin önereceği antibakteriyel gargara kullanılarak bölge olabildiğince temiz tutulmalıdır.

Cerrahi işlemden 7-10 gün sonra dikişler alınmalıdır.Eğer kendiliğinden eriyen malzemeler kullanılmış ise dikiş almaya gerek kalmaz.

İmplant çene kemiğine yerleştirildikten sonra, implantın kemiğe entegre olması için birkaç ay beklemek gerekmektedir. Bu süre genellikle alt çene için 5 hafta kadarken , üst çene için 10 haftadır.

Genellikle implantın üst kısmı ı dişetinin altında bulunur. Birkaç ay bekledikten sonra implant ikinci bir cerrahi işleme gerek kalmadan Er:YAG laser ile ortaya çıkarılır ve dişetine doğal bir form kazandıracak olan dişeti şekillendirici başlıkları takılır. Bazen (özellikle dişler çekildiği anda yapılan implant uygulamalarında )implantların iyileşme başlıkları implant uygulandığı seansta takılır.Buna tek aşamalı implant uygulama tekniği denir.

İmplantlar için nadiren kemiğe başarılı biçimde entegre olamama riski vardır. Bu durumda implantlar çıkartılarak, anında daha geniş olanları ile değiştirilir ,ya da implantlar yerleştirilmeden birkaç ay bölgenin iyileşmesi beklenir.

Restorasyon

Dişeti şekillendirici yerleştirildikten 2-3 gün sonra protez işlemlerine başlanabilir.

Cerrahi Komplikasyonları

Her cerrahi müdahale komplikasyon riski taşır. Kanama, enfeksiyon ve sinirlerde, sinüste ve nazal kavitedeki yaralanmalar bu komplikasyonlar arasındadır.

İmplant Başarısızlıkları

İmplant cerrahisinde başarı şansı %90’dan fazladır. Cerrahi sırasında travma, implant çevresinde enfeksiyon, sigara kullanımı gibi kemik ve dişetine kan akışını engelleyerek implantın kemik çevresine entegrasyonunu azaltacak durumlar, implantın başarı şansını etkileyebilir. Aynı zamanda sağlıklı kemiğin yetersizliği de implantın entegre olamamasına neden olabilir. Yeterli kemik bulunmadığı durumlarda, implantlar hareketsiz kalamadığı için kemikle entegrasyon gerçekleşemez.

İmplant Destekli Protezler Nedir?

İmplant destekli protezler, implant üzerine yerleştirilen ve implantlar tarafından desteklenen protezlerdir.

Hiç dişi bulunmayan ancak yeterli kemik seviyesine sahip olan kişilerde implant destekli protezler kullanılabilir. İmplant destekli protez implantlar üzerine yerleştirilirken, klasik protezler dişeti üzerine yerleştirilir ve bu nedenle ağızda sabit kalmaları daha kısıtlıdır.

İmplant destekli protezlerin implantlar üzerine yerleştirilebilecekleri özel ataşmanları bulunmaktadır. İmplant destekli protezlerin takılıp çıkarılması da oldukça kolaydır. Ancak aynı zamanda kuron ve köprü gibi sabit kullanılan protezlerin yapılması da mümkündür. Diş hekiminiz size en uygun olan tipteki protezi önerecektir.

İmplant Destekli Protez Çeşitleri

İki tip implant destekli protez vardır. Barlı ve ball ataşmanlı protezler olarak adlandırılırlar. İkisinde de protezin altyapısı akriliktir. Barlı protezler en az üç implant gerektirirken, ball ataşmanlı protezler için iki implant yeterlidir.

1. Barlı Protezler

Öncelikle 2-5 implant yerleştirilir. Sonra çene kemiği kıvrımını takip eden ince bir metal bar bu implantların üzerine yerleştirilir. Klips ya da başka tipteki ara parçalar bar, protez ya da her ikisine birden yerleştirilir. Protez barın üzerine uygun şekilde yerleştirilir ve klips ile yerine oturtulur.

2. Ball Ataşmanlı Protezler

Çene kemiğine yerleştirilen her implant üzerine metal ataşman oturtularak, protez içindeki başka bir ataşmana yerleştirilir. Birçok vakada implant üzerindeki ataşmanlar küre şeklindedir (“erkek” ataşmanlar) ve protez içindeki yuvalarına (“dişi” ataşmanlar) yerleşirler.

İmplant Destekli Kuron ve Köprüler

İmplant destekli kuron ve köprüler, doğal dişler yerine implantlardan destek alırlar. Çoğunlukla, her kayıp dişe karşılık bir implant yerleştirilir ve kuronlar tek parça olacak şekilde birbirine bağlanır.

Nerelerde Kullanılır?

Birden fazla diş eksikliği varsa implant destekli köprü kullanılabilir.

Doğal dişler ve çevre dişeti dokuları sağlıklıysa, implant doğal dişin yanına yerleştirilebilir. İmplantların yerleştirilebileceği ve desteklenebileceği yeterli kemik yoksa, asıl implant işleminden önce destek kemik dokusu oluşturulmalıdır.

Bir implant destekli köprü şu bölümlerden oluşur:

Çene kemiğine yerleştirilen implant, titanyumdan imal edilir.

İmplantı destekleyecek yeterli çene kemiği mevcutsa ve boş alan sinire ya da sinüs boşluğuna çok yakın değilse her kayıp diş yerine bir implant yapılabilir. Yeterli kemik mevcut değilse, boşluk sinire ya da sinüse yakınsa, bir ya da iki dişlik boş alan bırakılır.

• Silindir şeklindeki abutmentlar titanyum, altın ya da porselenden imal edilir. İmplant üzerine vidalanırlar. Geçmişte yapıştırıcı yardımıyla implanta yerleştirilen abutmentlar günümüzde implanta vidalanır. Abutmentlar, dental laboratuarda önceden hazırlanırlar.

• Restorasyon ( dişe benzeyen bölüm) metal altyapılı porselen kuronların birbirine bağlanarak oluşturduğu köprü şeklindedir.

İmplantın Uygulanışı

Restorasyon Bölümü

Farklı türde implant destekli köprüler mevcuttur. Bazı tipler yapıştırılarak, bazıları vidalanarak, bir bölümü ise direkt olarak abutmenta ya da implanta tutturulur. Diş hekiminiz sizin için en iyisinin hangisi olduğunu belirleyecektir.

Eğer vida tutuculu köprü kullanılırsa, ilk basamak iyileşme başlığının çıkarılıp yerine daimi abutment yerleştirilmesidir. Ağzınızın modelinin oluşturulabilmesi için bir ölçü alınır.

Bir sonraki randevuda porselen köprüyü destekleyecek olan metal altyapının provası yapılır. Metal altyapı uygun ise, porselen üst yapı laboratuarda hazırlanır. Sonra ağız içinde prova edilerek istenen şekil, boyut ve renk oluşturularak, köprü vidalanır ya da yapıştırılır.

İmplant Destekli Protezlerin Bakımı

Protez günde en az iki kez çıkarılarak temizlenmelidir. Aynı zamanda implant çevresi ve ataşmanlar da dikkatlice temizlenmelidir. İmplant yapıldıktan sonraki ilk bir yıl içerisinde, her üç ayda bir diş hekiminizi temizlik ve kontroller için ziyaret etmelisiniz. Protezin her parçası sağlam olup olmadıklarının görülmesi için diş hekiminiz tarafından test edilir. Protez sabit olsa da çiğneme esnasında hafifçe kayabilir. Bu hafif hareket nedeni ile protez dişetlerine sürtünerek hassas noktaların oluşmasına neden olabilir. Diş hekiminiz bu ziyaretlerde dişetlerinizi ve aynı zamanda kapanışınızı (üst ve alt dişlerinizin karşı karşıya gelmesi) kontrol eder.

Barlı protez üzerindeki klips ya da diğer ataşmanlar genellikle her 6-12 ayda bir değiştirilir, çünkü plastikten yapılırlar ve sürekli olarak kullanıldıklarından yıpranırlar.

İmplant Destekli Köprünüzün Bakımı

Köprü ve dişeti arasında kalan alanı diş hekiminizin önerdiği şekilde temizlemelisiniz. Bu tip temizlik için özel olan bir diş ipi ya da küçük diş arası fırçası kullanılabilir.

İlk yıl içinde her 3-4 ayda bir diş taşı temizliği ve kontrol için diş hekiminizi ziyaret etmelisiniz.

İmplant Destekli Protezinizden Ne Bekleyebilirsiniz?

Klasik proteze göre implant üstü protezler çok daha hareketsizdir. Konuşurken çok daha rahat edersiniz ve protezinizin bollaşma ya da ağzınızdan çıkması gibi durumlardan dolayı endişe etmenize gerek kalmaz. İmplant destekli protez kullanmadan önce yiyemediğiniz yiyecekleri yemeye başlayabilirsiniz ancak protezin zarar görmemesi için çok sert ve yapışkan gıdalardan uzak durmalısınız.

Üst çenenizde bir implant destekli proteziniz mevcutsa, klasik proteze göre daha doğal hissedersiniz, çünkü implant destekli protez üst damağınızı örtmeyecek şekilde hazırlanır.

İmplantlar vucüt tarafından reddedilir mi?

İmplantlar, insan vücudu ve dokusu ile en uyumlu materyal olan titanyum materyalinden yapılmaktadır. Titanyum herhangi bir antijen-antikor reaksiyon oluşturmadığından doku ile uyumluluğu kanıtlanmış bir materyaldir. Çeşitli organ nakillerinde olduğu gibi, vücudun bu materyale karşı antijen üretip doku reddine sebep olması mümkün değildir. İnsan organizması için herhangi bir yan etkisi olmayan titanyum materyalinden yapılmıştır. Bazen çeşitli nedenlerle ( özellikle çene kemiği hacminin yetersiz olduğu durumlarda) implant kemikle kaynaşmayıp düşebilir. Bu durumda diş hekimi gereken incelemeyi yapıp, yerine yeniden implant yerleştirmektedir.